Ryby tropikalne wymagają naturalnego poziomu temperatury (ok. 24 C). Ogrzewanie akwarium jest w wielu przypadkach koniecznością. Możemy nie ogrzewać akwarium pod warunkiem, że nie hodujemy ryb wymagających temperatury wyższej niż 20 C. Zbyt niska temperatura powoduje utratę przez ryby ubarwienia i prowadzi do zmniejszenia ich żywotności. Ponadto w zbyt niskiej temperaturze ryby są bardziej podatne na liczne choroby (np.: pleśniawka). Temperatura w akwarium powinna się zmieniać w 2 cyklach:
Rocznym - W okresie, gdy w warunkach naturalnych ryby egzotyczne mają problemy w zdobywaniu pokarmu (od listopada do marca). Obniżamy wtedy nieznacznie temperaturę ( o 2 – 6 C).
Dobowym - W nocy temperatura powinna delikatnie spadać (od 1 do 3 C).
Przejściowe obniżanie temperatury wpływa pozytywnie na kondycję ryb i roślin akwariowych. Wtedy ryby są bardziej odporne na spadki temperatury oraz chętniej przystępują do tarła po zimowym ochłodzeniu. Nie powinniśmy jednak obniżać temperatury poniżej dolnej granicy optymalnej dla danego gatunku.
Wybór sprzętu
W handlu dostępne są niemal doskonałe systemy grzewcze, które precyzyjnie monitorują i dostosowują temperaturę wody. Instalacja jest prosta i bezpieczna pod warunkiem zapoznania się z zaleceniami producenta dołączonymi do sprzętu. Co ważne również, nie jest to stosunkowo wielki wydatek. W sprzedaży dostępne są m.in.: grzałki zwykłe, grzałki z termostatem, filtry z wbudowaną grzałką, podżwirowe kable i płytki grzewcze oraz wiele innych rodzajów urządzeń grzewczych. Zawansowani akwaryści najczęściej ogrzewają całe pomieszczenie, w którym znajdują się akwaria. Jest to rozwiązanie ekonomicznie uzasadnione. W razie awarii ogrzewania, większe zbiorniki dłużej utrzymają temperaturę wody. Uważam, że najlepszym rozwiązaniem jest zakup grzałki z termostatem. Termostat umożliwia dostosowanie najodpowiedniejszej temperatury dla ryb. W wewnątrz grzałki umieszczona jest spirala grzewcza, która w powiązaniu z temperaturą wody jest włączana lub wyłączana przez termostat ustawiony na odpowiednią temperaturę dla danego gatunku ryb . Może to być termostat elektroniczny lub działający na zasadzie bimetalu. Dobór grzałki o odpowiedniej mocy nie powinien nastręczać wielu kłopotów. Ogólnie możemy przyjąć, że na 4,5 litra wody powinno przypadać 10 watów. W handlu dostępne są grzałki o standardowej mocy ( 50, 75, 100, 125, 150, 200, 300 W). Przykładowo akwarium o wymiarach 60 x 30 x 30 (54 l) wymaga grzałki o mocy od 75 do 120 W. W tym przypadku najlepszym rozwiązaniem jest zakup grzałki 120 W z termostatem. Możemy wyróżnić termostat umieszczony przy samej grzałce lub termostat zewnętrzny. Jeden termostat zewnętrzny może obsługiwać 2 grzałki na raz. W doborze mocy grzałki trzeba wziąć również pod uwagę temperaturę jaka będzie panowała w pomieszczeniu w którym będzie ono stało. W większych akwariach zazwyczaj stosuję się 2 grzałki z termostatem. Grzałkę z termostatem kupujemy taką, która zapewni temperaturę z zapasem na nieprzewidywalne okoliczności takie jak np.: awaria ogrzewania domu.
Możemy wyróżnić różne rodzaje termometrów na np.: klasyczny termometr rtęciowy zazwyczaj umieszczony na bocznej ściance w środku akwarium z dala od sprzętu grzewczego, paskowy lub tarczowy termometr ciekłokrystaliczny, termometr pływający, termometr zewnętrzny i wewnętrzny.
Przy instalacji i zakupie sprzętu grzewczego pamiętajmy o:
- Ogrzewacz z termostatem najlepiej umieścić na tylnej ściance akwarium lub pionowo blisko krawędzi.
- Grzałkę najlepiej jest umieścić w najniższych partiach akwarium. Nie należy umieszczać jej zbyt blisko żwiru ponieważ cyrkulacja wody może być utrudniona. Ze względów estetycznych warto ją ukryć za kamieniami i roślinami.
- Przed instalacją ogrzewania sprawdzamy czy przyrząd grzewczy jest całkowicie wodoszczelny.
- Włączona grzałka zawsze powinna znajdować się pod wodą, aby nie pękła z przegrzania szkła.
- Wszelakich połączeń elektrycznych dokonujemy z dala od wody. Instalacja sprzętu jest bezpieczna, pod warunkiem zachowania wszelkich środków ostrożności. W razie wątpliwości warto zwrócić się o pomoc do specjalisty.
- Przed regulacją sprzętu grzewczego zawsze najpierw odłączamy zasilanie.- Wskazanie termostatu przykładowo ustawionego na 24 C, można w razie potrzeby podnieść o kilka stopni według potrzeby.